Katalog czynności notarialnych

Działalność notariusza jest regulowana ustawą z dnia 14 lutego 1991 roku Prawo o notariacie. Katalog czynności notarialnych zawarty jest cytowanej ustawie.
Notariusz, jako osoba zaufania publicznego, stoi na straży bezpieczeństwa obrotu gospodarczego i pewności umów. Notariusz sporządza akt notarialny, gdy przepisy przewidują taki wymóg formalny (np. sprzedaż mieszkania) albo gdy taka forma wynika z woli stron (np. pełnomocnictwo do sprzedaży samochodu). Testament może być sporządzony własnoręcznie, a może mieć też szczególną formę - notariusz sporządza testament notarialny. Jeżeli testator chce przekazać w spadku po sobie konkretną nieruchomość (albo prawo), wówczas konieczne jest sporządzenie testamentu notarialnego z zapisem windykacyjnym. Pomoc notariusza także konieczna jest przypadku najmu, w szczególności przy zawarciu umowy najmu okazjonalnego - notariusz sporządza oświadczenie o poddaniu się egzekucji. W przypadku umów najmu także udział notariusza może okazać się potrzebny do sporządzenia oświadczenia o poddaniu się egzekucji w trybie art. 777 kodeksu postępowania cywilnego co do obowiązku wydania nieruchomości lub co do obowiązku zapłaty (np. czynszu najmu).

Rodzaje czynności

Czynności dotyczące obrotu nieruchomościami

Notariusz sporządza następujące rodzaje umów dotyczące nieruchomości:
- umowa przedwstępna sprzedaży
- umowa sprzedaży
- warunkowa i przenosząca umowa sprzedaży
- ustanowienie odrębnej własności lokalu
- ustanowienie hipoteki
-służebność
- dożywocie
- zniesienie współwłasności
- darowizna
- użytkowanie
- zamiana
- przeniesienie ROD
Przedmiotem tych umów mogą być nieruchomości takie jak działki niezabudowane, działki zabudowane, lokale stanowiące odrębną nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.

Czynności dotyczące dziedziczenia

Notariusz sporządza akty notarialne i akty obejmujące następujące czynności
- testament
- polecenie
- zapis
- zapis windykacyjny
- wydziedziczenie
- akt poświadczenia dziedziczenia
- odrzucenie spadku
- przyjęcie spadku
- zrzeczenie się dziedziczenia

Czynności dotyczące spółek prawa handlowego

Notariusz sporządza akty notarialne dotyczące powstania i funkcjonowania spółek prawa handlowego, takich jak
- umowy spółek (jawnej, partnerskiej, komandytowej, komandytowo-akcyjnej, z ograniczoną odpowiedzialnością) oraz statuty (spółki akcyjnej)
- protokoły zgromadzenia wspólników spółki zo.o.
- protokoły zgromadzenia walnego zgromadzenia

Czynności dotyczące ustroju majątkowego oraz rozliczeń pomiędzy małżonkami

Notariusz sporządza akty notarialne dotyczące ustroju majątkowego (intercyzy), obejmujące:
- umowy majątkowe małżeńskie (rozdzielność majątkowa, rozdzielność z wyrównaniem dorobków, rozszerzenie wspólności, ograniczenie wspólności)
- umowy o podział majątku wspólnego.